Yatay yönlü hava hareketi olan rüzgâr, estiği yüzeye bir kuvvet uygular. Uyguladığı bu kuvvet, rüzgârın şiddetine bağlıdır. Beaufort göstergesine göre rüzgârlar sakin, esinti, hafif, tatlı, orta, sert, kuvvetli, fırtınamsı, fırtına, kuvvetli fırtına, tam fırtına, çok şiddetli fırtına ve kasırga olarak nitelendirilmektedir. Bu göstergeye göre 1 ile 33 arasındaki rüzgârlar büyük yıkımlara neden olmaz. Örneğin saniyedeki hızı 10 ile 14 km arasında değişen kuvvetli rüzgârda ağaçların dalları sallanır, denizde 3-4 metre yüksekliğinde dalgalar oluşur.
Çok şiddetli fırtınaların saatteki hızı 103 ile 117 km arasındadır. Bu tür rüzgârlar, büyük ölçekli yıkımlara neden olur, denizdeki dalgaların boyu 11 ile 16 metre arasında değişir. Kasırgaların saatteki hızı ise 118 km’yi geçmektedir. Buna göre rüzgârın estiği yüzeye uyguladığı kuvvet bazen büyük yıkımlara neden olabilmektedir. Çok şiddetli fırtınalar, bazen büyük afetlere neden olabilmektedir. Fırtına, denizlerde ulaşımı engellediği gibi bazen gemilerin batmasına ya da karaya oturmasına neden olabilmektedir.
Kış döneminde meydana gelen fırtına, kar örtüsünü sürükleyerek belirli alanlarda toplanmasına ve çığ olaylarına neden olabilmektedir. Bu dönemlerde meydana gelen fırtınalar, uçurduğu kardan dolayı (tipi) görüş mesafesini daraltır ve solunumu güçleştirir. Bunun sonucunda canlılar, boğularak ya da donarak ölebilir. Fırtına bazen kar örtüsünü yollarda biriktirerek kara ulaşımını engelleyebilmektedir.
Fırtına bazen ağaçları köklerinden söker bazen de dalları birbirine sürterek
orman yangınlarına neden olur.
Fırtına, bazen evlerin çatısını uçurmakta, araçları devirmekte, bazı maddeleri uçurarak canlı ve cansız varlıklara çarpmaktadır. Bunun sonucunda can ve mal kayıpları meydana gelmektedir. Fırtınalara, komşu bölgeler arasında basınç farkının fazla olduğu her yerde rastlanır.
Kasırgalara ise çoğunlukla tropikal kuşakta rastlanmaktadır. Hava basıncının aşırı derecede düşmesi sonucunda gerçekleşen bu olaylara ABD’de hurricane, Kuzey Pasifik Okyanusu’nun batısında typhoon (tayfun), Hint Okyanusu’nda cyclon (siklon) ve Avustralya’da Willy-Willies denir.
Kasırgaların yıkıcı etkisi çok fazladır. Kasırga evlerin yıkılmasına, ağaçların devrilmesine, canlıların yaşamını yitirmesine, kıyı seviyesinin yükselmesine ve sel olaylarına neden olmaktadır. Bazı kasırgalar sonucu çok sayıda insan yaşamını yitirmekte ve büyük ölçekli maddi kayıplar meydana gelmektedir. Örneğin 2005’te ABD’de meydana gelen ve saatteki hızı 160 km olan Katrina Kasırgası çok sayıda şehri tahrip etmiştir. 1836 kişinin yaşamını yitirdiği bu olayda 100 milyar doları aşan maddi zarar meydana gelmiştir.
Fırtına ve kasırgadan en az kayıpla kurtulmanın birinci yolu erken uyarı sistemleridir. Bu sistemler sayesinde afet, önceden haber alınabilmekte ve gerekli önlemler alınmaktadır. Bu amaçla en az bir haftalık su ve yiyecek stokları yapılmalı, sel sırasında su altında kalmayacak sığınaklara ya da yönetimlerin göstereceği barınaklara yerleşilmelidir. Fırtına ve kasırgadan önce bahçede serbest hâlde olan uçabilecek veya sürüklenebilecek eşyalar emniyetli yerlere konulmalı, pencere ve kapılar kapatılmalı, araçlar varsa kapalı garaja park edilmeli ya da ağaç ve duvarlardan uzak yerlere park edilmeli. Afet ilk yardım çantası hazırlanmalıdır.
Afet başladığında mümkünse içeride kalınmalıdır. Dışardayken kasırgaya yakalananlar ağaçlara ve duvar diplerine sığınmalıdır.
Elinize sağlık.
Tebrikler elinize sağlık.