Suudi Arabistan Ülke Profili

Başkenti : Riyad
Yüz ölçümü : 2.150.000 km²
Nüfusu : 32,28 milyon
Resmî dili : Arapça
Para birimi : Suudi Arabistan riyali

Suu­di Ara­bis­tan, Kı­zıl­de­niz ile Bas­ra Kör­fe­zi ara­sın­da yer alır. Yüz öl­çü­mü ba­kı­mın­dan Or­ta Do­ğu’nun en bü­yük ül­ke­si­dir. Ül­ke­nin kom­şu­la­rı; Ür­dün, Irak, Ku­veyt, Bah­reyn, Ka­tar, Bir­le­şik Arap Emir­lik­le­ri, Um­man ve Ye­men’dir.

Yer Şekilleri

Suu­di Ara­bis­tan’ın yerşe­kil­le­ri sa­de­dir. Ül­ke­nin önem­li bir kıs­mını düz­lük­ler oluş­tu­rur. Yüksel­ti­si Kı­zıl­deniz’den Bas­ra Kör­fe­zi’ne doğ­ru azal­makta­dır. Baş­lı­ca dağ­lık alan­lar Kı­zıl­de­niz kı­yı­sı­na pa­ra­lel uzan­mak­ta­dır. Or­ta ke­simi bü­yük öl­çü­de ku­mul­lar ve ku­ru va­diler­le kap­lı­dır. Rüz­gâr aşın­dır­ma­sıy­la oluşan ve ha­ma­da adı ve­ri­len ka­ya­lık çöl­le­re de rast­la­nır. Baş­lı­ca ova­la­rı Bas­ra Kör­fezi kı­yı­la­rın­da yer al­mak­ta­dır. Ku­rak­lık­tan do­la­yı ül­ke­de göl­ler ve sü­rek­li akar­su­lar yok­tur. Suu­di Ara­bis­tan olu­şum ba­kımın­dan es­ki ara­zi­ler­den­dir. Bu ne­den­le ül­ke­de yı­kı­cı dep­rem­ler gö­rül­mez.

İklim ve Bitki Örtüsü

Suu­di Ara­bis­tan’da çöl ik­li­mi et­ki­li­dir. Ül­ke yer yü­zü­nün en ku­rak böl­ge­le­rin­den bi­ri­dir. Nem ora­nı çok az­dır. Bu ne­den­le gün­düz­ler çok sıcak, ge­ce­ler so­ğuk­tur. Bit­ki ör­tü­sü ku­rak­lı­ğa da­ya­nık­lı sey­rek ot­su bitki­ler­den ve hur­ma­lık­lar­dan oluş­mak­ta­dır.

Önemli Şehirler

Suu­di Ara­bis­tan, ik­lim ko­şul­la­rın­dan do­la­yı seyrek nü­fus­lu­dur. Ül­ke­nin önem­li bir kıs­mı çöl­ler­le kap­lı ol­du­ğun­dan yer­leş­me­ler da­ha çok kı­yı­lar­da ve va­ha alan­la­rın­da top­lan­mış­tır. Ül­ke­nin iç kı­sım­la­rı, baş­kent Ri­yad ve ya­kın çev­re­si ile bir­kaç va­ha dı­şında ta­ma­men boş­tur. Şe­hir­leş­me ora­nı yük­sek­tir. Baş­lı­ca şe­hir­le­ri; Ri­yad, Cid­de, Mek­ke, Me­di­ne, Ta­if ve Te­buk’tur.

Tarım

Suu­di Ara­bis­tan’da ta­rı­ma el­ve­riş­li alan­lar çok az­dır. Ül­ke yüz öl­çü­mü­nün an­cak %3’ün­de ta­rım ya­pı­la­bil­mek­te­dir. Ta­rı­mı olum­suz yön­de et­ki­le­yen en önem­li et­men ku­rak­lık­tır. Baş­lı­ca ta­rım alan­ları, va­ha­lar ve Bas­ra Kör­fe­zi kı­yı­la­rı­dır. Hur­ma ve kah­ve önem­li ta­rım ürün­le­ri­dir. Ül­ke­de ay­rı­ca ta­hıl da ye­tiş­ti­ril­mek­te­dir. Ta­rım­sal üre­tim ih­ti­ya­cı kar­şıla­ya­ma­dı­ğın­dan, ül­ke­nin it­ha­la­tın­da ta­rım ürün­le­ri önem­li bir ye­re sa­hip­tir. Suu­di Ara­bis­tan’da hayvan­cı­lık da önem­li bir eko­no­mik uğ­ra­şı­dır. De­ve ve kü­çük­baş hay­van­yetiştiriciliği ge­liş­miş­tir.

Petrol ve Doğal Kaynaklar

Suu­di Ara­bis­tan, pet­rol ba­kı­mın­dan dün­ya­nın en zen­gin ül­ke­le­rin­den­dir. Dün­ya pet­rol rezerv­leri­nin yak­la­şık dört­te bi­ri bu ül­ke­de bu­lun­mak­ta­dır. Bu ba­kım­dan kü­re­sel bir et­ki­ye sa­hip­tir. Bu ül­ke­nin pet­rol üre­ti­mi­ni azal­tıp ço­ğalt­ma­sı pet­rol fi­yat­la­rı­nı et­ki­le­mek­te ve eko­no­mik kriz­le­re ne­den ola­bilmek­te­dir. 1930’lu yıl­lar­da keş­fe­di­len pet­rol, da­ha çok Bas­ra Kör­fe­zi kı­yı­la­rın­dan ve de­niz al­tın­da­ki kat­man­lar­dan çı­ka­rıl­mak­ta­dır. Ame­ri­kan şir­ket­le­ri­nin or­tak­lı­ğı sa­ye­sin­de ge­liş­miş bir tek­no­lo­jiy­le çı­ka­rı­lan pet­rol, ham ve iş­len­miş ola­rak sa­tıl­mak­ta­dır. Yıl­da 400 mil­yon to­nun üzerin­de­ki üre­ti­mi ile dün­ya­nın ön­de ge­len pet­rol üreti­ci­le­ri ara­sın­da yer alır. Ül­ke­de­ki pet­ro­lü Ak­de­niz kı­yı­la­rı­na ta­şı­yan bo­ru hat­la­rı bu­lun­mak­ta­dır. Ül­ke ih­ra­ca­tı­nın %90’ını pet­rol ürün­le­ri oluş­tur­mak­tadır. Pet­rol ih­ra­cı ba­kı­mın­dan dün­ya­da ilk sı­ra­lar­da yer alır. Ül­ke­nin en çok pet­rol ih­raç et­ti­ği ül­ke­lerin ba­şın­da Ja­pon­ya, ABD, Al­man­ya ve İn­gil­te­re gel­mek­te­dir. Pet­ro­lün ya­nı sı­ra ül­ke­de do­ğal gaz, de­mir, al­tın, ba­kır, kü­kürt ve gü­müş de çı­ka­rıl­makta­dır. Do­ğal gaz üre­ti­mi ül­ke­nin ih­ti­ya­cı­nı kar­şı­la­ya­bil­mek­te­dir.

Ül­ke­de­ki en önem­li sa­na­yi kol­la­rı pet­ro­le da­ya­lı olan­lar­dır. Pet­rol dı­şı sa­na­yi ku­ru­luş­la­rı­na da önem ve­ril­miş­tir. Güb­re, de­mir çe­lik, çi­men­to, elek­trik­li alet­ler ve plas­tik üretimi ül­ke­de ge­liş­miş sa­na­yi kol­la­rından­dır.

Ulaşım Ağı

Suu­di Ara­bis­tan’da en ge­liş­miş ula­şım ağı ka­rayo­lu­dur. Ka­rayol­la­rı, ül­ke­nin do­ğu­sun­da­ki Bas­ra Kör­fezi’ni ba­tı­da Kı­zıl­de­niz’e bağ­lar. Ay­rı­ca ül­ke­de Ri­yad-Dam­man, Te­buk-Me­di­ne ara­sın­da de­miryo­lu bağ­lan­tı­sı bu­lun­mak­ta­dır.

Suu­di Ara­bis­tan, İs­la­mi­yet’in do­ğup ya­yıl­dı­ğı bir ül­ke­dir. Bu özel­li­ğin­den do­la­yı kü­re­sel bir et­ki­ye sa­hiptir. Kut­sal şe­hir­ler olan Mek­ke ve Me­di­ne’yi her yıl mil­yon­lar­ca Müslüman ziya­ret et­mekte­dir. Ül­ke bu ziyaretlerden do­la­yı önem­li öl­çü­de ge­lir el­de et­mek­te­dir.

Suudi Arabistan, petrol üretiminden dolayı ekonomik ve jeopolitik küresel önemi olan bir ülke hâline gelmiştir.