Raşitizm, kemiklerde kalsiyum depolanmasının yetersiz olmasına bağlı olarak ortaya çıkan şekil bozukluklarına verilen genel addır. Nedenleri çeşitlidir. Her yaşta görülebilir. En sık görülen, dolayısıyla raşitizm denince akla ilk gelen D vitamini eksikliğine bağlı süt çocukluğu döneminde gelişen raşitizmdir.
D vitamini diğer vitaminlerin çoğundan farklı olarak besinlerle alınmasının yanı sıra güneş ışığının yardımı ile deride de üretilir. Deride üretilen D vitamini vücudun gereksinimini karşılayan temel kaynaktır. Besinlerle alınan ya da deride üretilen D vitamini, karaciğer ve böbreklerde bir dizi işlemden geçerek etki gücü en yüksek D vitamini şekline dönüşür. D vitamini eksikliği de bu aşamalardan herhangi birindeki bir soruna bağlı olarak gelişebilir. Güneş ışığından yeterince yararlanmamak, D vitamini ve kalsiyum yönünden zengin besinler almamak, bağırsaklarda emilim bozukluğu, karaciğer ya da böbrek yetersizliği gibi… Bunlara ek olarak uzun süreli kullanılan bazı ilaçlar da D vitamini metabolizmasını etkileyerek raşitizme yol açabilir.
Eğer besinler özel olarak D vitamini yönünden zenginleştirilmemişse genellikle sıradan bir beslenme günlük gereksinimi karşılamaya yetmez. Bunun için balık ürünleri, özellikle balık yağı tüketilmelidir.
Belirtileri
Raşitizmin belirtileri yaşa göre değişir. En sık görüldüğü dönem olan ilk yaş içerisindeki belirtiler, kandaki kalsiyum ve fosfor düzeyinin düşüklüğüne bağlıdır. Bu belirtiler, nedeni açıklanamayan huzursuzluktan havale geçirmeye kadar değişir. Raşitizmli bebeklerin kasları gevşek ve güçsüzdür. Bu nedenle geç oturur, geç emekler ve geç yürürler. Buna karşın zekâ gelişimleri bu durumdan etkilenmez. Raşitizmin diğer belirtileri ise kemiklerde kalsiyum birikiminin yetersizliğine bağlıdır. Bıngıldak yaşa göre geniştir ve kapanması gecikir. El ve ayak bilekleri geniştir. Kaburgaların üzerinde tespih tanesi gibi şişkinlikler fark edilebilir. Göğüs kafesinin alt kısmında oluk benzeri bir çökme oluşabilir. Diş çıkma gecikir. Raşitizmli çocukların alınları geniş ve belirgin, karınları ise şiş gözükür. Eğer hastalık tedavi edilmezse büyüme yavaşlar ve bir süre sonra çocuk, boyca yaşıtlarından geri kalır. Çocuk yürümeye başladıktan sonraki en önemli bulgu bacaklardaki eğriliktir (O ya da V bacak).
