Poliploidi Nedir, Nasıl Yapılır?

Hücrelerdeki kromozom sayısının 3n veya daha fazla olmasına poliploidi denir. Hayvanlarda ender olarak rastlanan poliploidi, daha çok bitkilerde görülür. Poliploidi, yapay üretim yoluyla oluşabildiği gibi bazı hayvanlar ve birçok bitkide doğal olarak da meydana gelebilir. Ayrıca bazı durumlarda yeni türlerin oluşmasına yol açabilir. Poliploidi; bitkilerde genellikle daha büyük çiçek, meyve ve tohumların oluşmasını sağlar. Bu nedenle poliploit bitkiler; özellikle tarımda ekonomik değeri yüksek tahıl, sebze, meyve ve süs bitkileri üretiminde tercih edilir.

Örneğin; çilek, poliploit bir bitkidir. Çilek bitkisinin diploit (2n), tetraploit (4n), hekzaploit (6n), oktoploit (8n) ve dekaploit (10n) türleri vardır. İstisnaları olsada kabaca, daha çok kromozom içeren çilek türlerinin daha dayanıklı ve büyük bitkiler olduğu, daha iri meyveler verdiği söylenebilir. Örneğin, misk kokulu çilek olarak bilinen Fragariamoschata (Fragarya moşata); uzun, iri, gösterişli bir bitkidir. Çiçekleri 20-25 cm çapında, iri özelliktedir. Yapraklarının üst kısmından çıkan çiçek salkımı, meyve oluşumuyla birlikte ağır-laşarak yere doğru eğilir. Çanak yaprakları meyve üzerinde kalkık olarak yer alır. Açık kırmızı, mat kahverengimsi veya mor kırmızı renkteki meyveleri keskin bir üzüm kokusuna sahiptir. Hayvanlar âlemine ait bir poliploidi örneği ise Xenopus laevis adı verilen, büyük yumurta ve embriyolarıyla tanınan 4n kromozomlu Afrika pençeli kurbağasıdır.