Ay, Dünya etrafındaki yörüngesinde dolanırken uygun koşullar sağlandığında, Dünya’nın arkasında kalır ve Güneş ışınları Dünya’nın engellemesi nedeniyle Ay yüzeyine düşemez. Bu durumda karanlıkta kalan Ay kısa süreli de olsa Dünya’dan görülemez olur. Bu olaya ay tutulması adı verilir. Ay tutulmaları ancak dolunay evrelerinde olabilir. Ay yörüngesi tutulum düzlemi ile çakışık olmadığından her dolunay evresinde tutulma gözlenmez. Tutulmalar ancak düğümler çizgisi (Ay’ın Dünya etrafındaki ve Dünya’nın Güneş etrafındaki yörünge düzleminin ara kesit çizgisi) doğrultusunda meydana gelen dolunay evrelerinde olur.
Tam, parçalı ve gölgeli olmak üzere dört tür ay tutulması vardır.
Tam ay tutulması
Ay yuvarlağının tamamı Dünya’nın tam gölge konisinden geçtiğinde oluşan tutulmadır. Bu durumda Ay diskinin tamamı görünmez olur. Tam ay tutulmaları bir saatten daha uzun sürebilir.
Parçalı ay tutulması
Ay’ın bir kısmı Dünya’nın tam gölge konisinden geçtiğinde oluşan tutulmadır. Bu durumda Ay diskinin yalnızca bir kısmı görülmez olur.
Gölgeli ay tutulması
Ay, Dünya’nın yarı gölge konisine tamamen girdiğinde oluşan tutulmadır. Bu anda Güneş’in sadece bir kısmından ışık alabildiği için Ay normalden daha sönük görülür.
Parçalı gölgeli ay tutulması
Ay’ın bir kısmı, Dünya’nın yarı gölge konisine girdiğinde oluşan tutulmadır. O anda Ay’ın, yarı gölge konisi içinde kalan kısmı Güneş’in sadece bir kısmından ışık alabildiği için bu kısımlar normalden daha sönük görülür.
Tam ay tutulması; önce parçalı gölgeli tutulma ile başlar ve gölgeli tutulma, parçalı tutulma vetam tutulma sırasında devam eder ve ters yönde devam ederek sona erer.