01 Adana, 02 Adıyaman, 03 Afy… …zgat, 67 Zonguldak. Türkiye’de 81 il varken alfabetik sıralamaya göre son il 67 plaka kodu ile Zonguldak’tır. Kuşkusuz bu durumun sonradan il statüsüne kavuşan ilçelerden kaynaklandığını bilmeyenimiz yoktur. Peki ya hikayelerini?
İşte, hikayeleriyle çeşitli şehirlerden, farklı nedenlerle il statüsüne kavuşan 14 ilçe:
68 Aksaray
15 Haziran 1989 yılında Niğde’den ayrılarak il statüsü kazanmıştır. Türkiye’nin 68. ili olan Aksaray’ın 7 ilçesi vardır.
69 Bayburt
Bayburt yüz ölçümü ve nüfusu itibarıyla Türkiye’nin en küçük illerinden biridir. 1927 yılına kadar Erzurum’a bağlı olan Bayburt bu tarihten itibaren Gümüşhane’ye bağlandı. 21 Haziran 1989 yılında ise il oldu. Türkiye’nin 69. ili olan Bayburt, merkez dahil 3 ilçeye sahip.
70 Karaman
1989’da yılında Orta Anadolu’nun gelişmesi maksadıyla alınan kararla Konya ilinden ayrılarak il olmuştur. Önemli bir kültür merkezlerinden olan Karaman, Türkiye’nin 70. ili olmuştur. Karaman’ın ayrıca 6 ilçesi vardır.
71 Kırıkkale
Ankara’ya bağlı olan Kırıkkale 21 Haziran 1989 tarihinde dönemin başbakanı Turgut Özal tarafından yapılan törenle il olmuştur. Türkiye’nin 71. ili olan Kırıkkale’nin 9 ilçesi vardır.
72 Batman
Siirt iline bağlı olan Batman, 16 Mayıs 1990 tarihinde, 3647 sayılı kanunla il olmuştur. Türkiye’nin 72. İli olan Batman’ın yaklaşık nüfusu 600 bindir.
73 Şırnak
Mardin’den ayrılan Şırnak, 16 Mayıs 1990 tarihinde il olmuştur. İdil, Cizre ve Silopi ilçeleri Mardin’den alınarak Şırnak’a verilmiş, o zamana kadar Siirt’in Eruh ilçesine bağlı olan Güçlükonak bucağı da yine 16 Mayıs 1990 tarihli 3647 sayılı kanun kapsamında Şırnak’a verilmiştir.
74 Bartın
Bartın, Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde Batı Karadeniz Bölümünde küçük bir ildir. 1991 yılında Zonguldak ilinden ayrılarak Türkiye’nin 74. ili olmuştur. 3 ilçesi vardır.
75 Ardahan
7 Temmuz 1921 tarihinde mutasarrıflık statüsüne geçen Ardahan, 1926 senesinde ise 877 sayılı kanun kapsamında ilçe yapılmış ve Kars şehrine bağlanmıştır. 27 Mayıs 1992 tarih ve 3806 sayılı kanunla yeniden il statüsüne kavuşmuştur. Türkiye’nin 75. ili olan Ardahan’da 8 ilçe mevcut.
76 Iğdır
27 Mayıs 1992 tarihinde Kars ilinden ayrılarak Türkiye’nin 76. ili olmuştur. 21247 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 3806 sayılı kanun kapsamında il statüsüne kavuşmuştur.
77 Yalova
1994 yerel seçimleri öncesinde Tansu Çiller, Yalova Cumhuriyet Meydanında Miting yaparken halka şu şekilde hitap etti. “Bugün 7.aydayız, 7.ayın 7’sindeyiz. Bu ‘77’ yapar.” Bu şekilde Yalova’yı Türkiye’nin 77. ili ilan etmiştir. Kilis ile beraber 10 Haziran 1995’de il statüsüne geçmiştir.
78 Karabük
Bartın ile beraber Zonguldak’tan ayrılan bir diğer il de Karabük’tür. 6 Haziran 1995’de il olmuştur. 22305 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 550 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Türkiye’nin 78. ili olmuştur. Ovacık ve Eskipazar (Çankırı) ilçeleri ile Eflani, Safranbolu ve Yenice (Zonguldak) ilçelerinin birleştirilmiştir.
79 Kilis
10 Haziran 1995 yılında Yalova ve Karabük’le beraber il olan Kilis, il olmadan önce Gaziantep’e bağlı bir beldeydi. Demokrat Parti zamanında Adnan Menderes’in bir vaadi olan Kilis’in il olması vaatten yaklaşık 40 sene sonra gerçekleşmiştir.
80 Osmaniye
3 Kasım 1996 tarihinde yapılan yerel idareler ara seçimlerinin öncesinde ayrı bir il olması gündeme gelmiş ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde yapılan 23 Ekim 1996 oylamada il olmasına karar verilmiştir. Türkiye’nin 80. ili olan Osmaniye 6 ilçeye sahiptir.
81 Düzce
İl olmadan önce Bolu iline bağlı bir ilçe olan Düzce, 1999’da yaşanan Marmara depreminin ardından hızlı bir şekilde kalkınabilmesi için 9 Aralık 1999’da 57. Türkiye Hükûmeti tarafından TBMM’de alınan il statüsü verilme kararı ve dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in onayı ile Türkiye’nin 81. ili olmuştur.