Gece gökyüzüne baktığımızda görünen parlak ve yaygın ışık bandına, Samanyolu (İngilizcede “Süt Yolu” anlamına gelen “Milky Way”) denir. Aslında bu bant, güneş sisteminin de içerisinde bulunduğu sarmal kollu gök adamız Samanyolu’nun kollarından biridir. Gece gökyüzüne baktığımızda gördüğümüz bütün yıldızlar Samanyolu’na aittir. Samanyolu’nun boyutları ve güneş sisteminin gökadamız içerisindeki konumu ilk kez Harlow Shapley tarafından 1918 yılında belirlenmiştir.
Biz gök adanın içerisinde olduğumuzdan onun gerçek şeklini tam olarak bilemiyoruz. Ancak, optik teleskoplar ve özellikle de radyoteleskoplarla yapılan gözlemler sonucunda onun hakkında birçok bilgiye ulaşılmıştır.
Son verilere göre Samanyolu yaklaşık 100 000 IY çaplı, muhtemelen SBb veya SBc türü bir çubuklu sarmal gök adadır ve 200 milyar ile 4 trilyon arasında yıldız içerdiği tahmin edilmektedir. Yandan bakıldığında disk şeklindedir. Disk iki bileşenli olarak düşünülebilir: yıldız diski ve gaz diski.Yıldızların oluşturduğu yıldız diskinin kalınlığı yaklaşık olarak 1 000 IY ve merkez kısmındaki şişim bölgesinin çapı yaklaşık 12 000 IY’dır. Gaz ve tozdan oluşan gaz diski, yıldız diskini içine alacak şekilde yaklaşık 10 000 IY kalınlığındadır. Şişim bölgesinde ise kalınlığı 30 000 IY’nı bulmaktadır. Bütün Samanyolu’nu içine alacak şekilde, küresel yıldız kümelerinin oluşturduğu yaklaşık 120 000 IY çaplı küresel yapıya ise gök adamızın halosu adı verilir.
Gök adamızın özellikle 21 cm’lik radyo gözlemlerinden çok sayıda sarmal kolunun olduğu anlaşılmıştır. Bu kollar;
- Orion (Avcı) Kolu: Güneş’in bulunduğu kol.
- Sagittarius (Yay) Kolu: Gök ada merkezi doğrultusunda bir yerdedir. Bu kol, yaz aylarında gök yüzünün Scorpius ve Sagittarus takım yıldızları boyunca uzanan kısmına bakıldığında görülebilir.
- Perseus (Kahraman) Kolu: Kış aylarında görülebilir.
- Centaurus (Erboğa) Kolu.
- Cygnus (Kuğu) Koludur.
Teşekkürler güzel paylaşım olmuş.
Güzel yazı olmuş.