Jeomorfoloji, en temel tanımında, dünyanın fiziksel özelliklerinin ve bu özelliklerin oluştuğu süreçlerin incelenmesidir. Jeomorfoloji, sırasıyla “Dünya”, “değişim” ve “çalışma” anlamına gelen Eski Yunanca “Ge”, “morphe” ve “logos” sözcüklerinden gelir.
Dünyanın Doğası
Dünya, güneş sisteminde (bildiğimiz kadarıyla) yaşam olan tek gezegen olduğu için diğer gezegenlerden öne çıkmaktadır. Gezegenimiz yoğun bir dizi flora ve fauna ev sahipliği yapıyor. Milyonlarca yıl boyunca, Dünya pek çok değişiklik gördü. Bu değişiklikler, bazı bitki ve hayvanların yaşadığı coğrafyaları etkilemiş ve bugün etkisi devam etmektedir. Dünya toprakları muazzam değişiklikler geçirmiştir. Arazi özellikleri, milyonlarca yıllık fiziksel işlemlerle yaratıldı, yok edildi ve değiştirildi. Dünya’nın bugünkü arazisi gelecekte değişmeye devam edecektir. İşte tam da bu nokta da görev değişimleri inceleyen bilim dalı jeomorfolojiye düşer. Yani kısaca jeomorfolojinin amacı Dünyanın değişimlerini incelemektir.
Jeomorfologların Rolü
Bir jeomorfolog, Dünya’nın toprak formlarını inceler. Ayrıca arazi formlarının sahip oldukları görünüm ve arazi formlarının geçmişini araştırır. Jeomorfologlar arazi formlarının tarihini inceleyerek, gelecekte gerçekleşebilecek değişiklikleri öngörebilirler. Jeomorfoloji, fiziksel coğrafyanın bir alt alanıdır. Jeomorfologlar yerküre üzerindeki değişiklikleri anlamak için saha gözlemleri yapacaklardır. Deneyler ve sayısal modelleme de gerçekleşecek.
Jeomorfoloji Alanları
Bir jeomorfologun incelediği spesifik alan konsantrasyona bağlıdır. Bir buzul jeomorfologu, buzulların ve buz tabakalarının belirli bir alanın arazi biçimlerini nasıl şekillendirdiğini inceleyecektir. Buzul jeomorfologlarının çalışacakları arazi formları arasında morain, buzul gölleri vs.. bulunmaktadır. Akarsu jeomorfologları nehirleri incelerler ve nehirlerden kaynaklanan erozyonun oluşmasına engel olurlar. Biyo jeomorfoloji, bitkilerin, hayvanların ve diğer organizmaların belli bir coğrafi bölgenin arazisini nasıl değiştirebileceğinin araştırmasıdır. Biyo jeomorfologlar genellikle kunduz barajlarını, ağaçların dikildiği yamaçları, bitkilerin toprak erozyonundaki etkilerini ve deniz canlıları ile kıyı alanları üzerindeki etkilerini incelerler.
