Çığ yamaç eğiminin fazla ve kar yağışının yüksek oranda olduğu bölgelerde gözlemlenen bir doğal afettir. Dünya genelinde gözlemlenen bir doğal afet olduğundan dolayı insanlar mal ve can kaybına uğramamak adına uzun yıllardan beri çığın önlenmesi konusunda araştırmalar yapmakta ve elde etmiş oldukları verilerden yola çıkarak çeşitli önlemler almaktadırlar. Ülkemizde en çok kuzeydoğu Anadolu bölgesinde gözlemlenen bir doğa olayıdır. Kuzey doğu Anadolu Bölgesinde bu doğa olayının gözlemlenmesindeki temel neden yükseltinin, eğimin ve kar yağışını fazla olmasıdır.
Çığ karın giderek büyümeye devam eden bir kümelenme ile kayması vakasıdır. Bu doğal felaket dağlık bölgelerde, engebelik yerlerde gözlemlenmektedir. Çığ felaketi neticesi ölümler ve yerleşim yerlerinin büyük oranda tahrip olması hali husule gelir. Çığ zerrecik, katman ya da ağır kar tiplerinde meydana gelebilir. Rüzgar saatte 400 kilometre hız civarına gelirse taşımış olduğu kar zerrecikleri birleşir ve çığ meydana getirir. Uzun vakit yerde kalmış olan karlar ezilir ve sert hale gelir. Bu karların dış ve iç kuvvetler etkisinde kalması halinde üstünde çatlamalar meydana gelir ve yarıldığı vakit yamaçtan aşağıya istikametli kayarak çığ husule getirir. Şayet kar nemli hale gelip buz vaziyetine ulaşırsa ve büyük kümeler şeklinde ivmelenirse buna da ağır çığ denmektedir. Ağır çığ dünya genelinde büyük zararların oluşmasına neden olan çığ türlerinden birisidir.
Çığı Önlemek İçin Alınacak Önlemler
– Yerleşim yerleri çığ tehlikesi olan bölgelerde yapılmamalı. Çığ tehlikesi olan alanlara kurulmuş olan yerleşim yerleri başka yerlere taşınmalıdır.
– Haneler dağ yamaçlarına yapılmamalı. Ev yaparken özellikle eğimin az olduğu bölgeler tercih edilmelidir.
– Nebat örtüsü tahrip edilmemeli. Bitki örtüsü karın yokuş aşağı kaymasını engelleyen en önemli faktörler arasında yer almaktadır.
– Orman haline getirme çalışması yapılmalı ve ormansız alanlar insanların el birliği yapması ile orman haline getirilmelidir.
– Halk çığ felaketi mevzusunda eğitilmelidir. İlkokul sıralarında yer alan çocuklardan tutun kahvede çay yudumlayan Mehmet amcaya kadar herkese çığ konusunda eğitim verilmelidir.
– Arama kurtarma ekipleri çığ felaketi sonrasında can kayıplarını önleme konusunda eğitilmelidir.
– Kaçış yolları ve kurtarma tasarısı daha evvel oluşturulmalı ve herhangi bir çığ felaketi gerçekleşmesi durumunda yapılan tüm planlar hayata geçirilmelidir.
– Yamaçların çığ tehlikesi ihtiva eden kesimlerinden geçiş yasaklanmalı, bu yerler yerine güvenlik derecesi daha yüksek olan yerler tercih edilmelidir.
