Gök adaların birçok yerinde devasa boyutlarda moleküler gaz ve toz bulutları yer alır. Bu bölgeler yıldız oluşum bölgeleri olarak bilinir (1. Aşama). Bulutlar, yıldızlar arası ortama göre çok daha yoğun olmalarına karşın yine de Dünya’da oluşturulabilen en iyi vakumdan bile daha seyrektir. Evrenin her yerinde olduğu gibi bulutlarda da en bol element hidrojendir.
Bulutun sıcaklığı neredeyse mutlak sıfır (-273 oC) civarındadır. Böylesine seyrek ve soğuk ortamda parçacıkların hızları da çok çok küçüktür ve bulut içerisindeki parçacıklar aralarında hemen hemen hiç çarpışmaz.
Gök ada dönerken sarmal kollar, yıldızlar arası bulutları sıkıştıran şok dalgaları oluşturur. Yakındaki bir gök adanın kütle çekim etkisi ya da yine yakındaki bir süpernova patlaması da benzer birşok dalga oluşturabilir. Bulutların böylesi bir şok dalgası ile tetiklenerek büzülmeye başlaması yeni yıldızların doğum sürecini de başlatmış olur. Bulut büzülerek çökmeye devam ederken yoğunluğu ve sıcaklığı giderek artar.
Bulut çökerken bir yandan da bulut içerisinde yoğun kümelenmeler başlar (2. Aşama). Bu aşamada parçaların her birinin sıcaklığı yaklaşık 10K (-263 oC)’dir. Bulut ilerleyen süreçte bu kümelenmeler etrafında parçalanır. Bu parçaların her biri çökmesini sürdürür ve sonunda yeni bir yıldıza dönüşür (3. Aşama).
Bulut içerisinde yıldızlar oluştukça onların ışınımları ile bulut içerisindeki gazlar iyonlaşır ve böylece muhteşem görünüme sahip bir HII bölgesi (hidrojen iki bölgesi – merkezî kısmında yıldız bulunan ve içeriğindeki hidrojenin iyonlaşmış olduğu bulut) ortaya çıkar. Orion bulutsusu, 1500 IY uzaklıkta içerisinde değişik evrim aşamalarında olan 700 civarında yıldız bulunan muhteşem görünümlü bir bulutsudur.
Ana bulutun parçalanmasıyla ortaya çıkan küçük bulut parçaları kendi çekim kuvvetleri altında çökerek büzülmeye devam eder. Merkezî kısımların yoğunluğu ve sıcaklığı yavaş yavaş artar. Yoğunluğun yeterince yükselmesinden sonra iç kısımlar artık ışık geçirmez hâle gelir (Merkezde parçacıkların çarpışmaları ile üretilen zayıf ışınım yeterince yoğun hâle gelen madde tarafından hemen soğrulur.). Bu sırada merkezî kısımlarda sıcaklık 100K (-173 oC) değerine yükselmiştir. Bulut parçasının yüzey bölgelerinin sıcaklığı yine 10K’dir
Işığı geçirmez hâle gelen iç kısımlar giderek ısınır ve merkezdeki sıcaklık 10.000K’e ulaşır ve yüzeyinde kara cisim ışıması yapan bir katman (fotosfer) gelişir. Protostar (bir yıldızın yıldız öncesi hâli) çökmeye devam ettiğinden dolayı hem merkezî bölgelerinde hem de yüzeyinde sıcaklığı artarken ışıtması zamanla azalır. Protostarın ışınımının kaynağı büzülme ile potansiyel enerjisinin ışınım enerjisine dönüşmesidir. Henüz çekirdek tepkimeleri başlamamıştır.
