Limited şirket ülkemiz ticari ve ekonomik hayatının tartışmasız en önemli unsurlarından biri olma özelliğine sahiptir. Bir ya da daha fazla sayıda gerçek ya da tüzel kişi bir araya gelerek limited şirket kurmak mümkündür. Limited şirketin kuruluşu sırasında ibraz edilmesi gereken belgeler ile oluşan maliyetler kurucu ortaklar tarafından karşılanmaktadır. Bununla birlikte limited şirket kuruluş maliyetinin ne kadar olacağı; şirkette bulunacak kurucu ortak sayısına müdür alacak müdür sayısına, kira giderlerine ve başlangıç sermayesi göre değişiklik gösterebilir.
Limited şirketlerde hem şirket sahipleri hem de yöneticiler kendi yasal kimliklerine sahiptirler. Limited şirketin tek bir kişi tarafından kurulması halinde, eğer bu kişi tek hissedar ya da tek yöneticiyse şirketin ayrı bir tüzel kişilik olma özelliği korunmaktadır. Bu doğrultuda şirketin kendi tüzel kişiliğini kullanma yoluyla dava açma ve/veya sözleşme yapma hakkı bulunur. Limited şirket ayrı bir tüzel kişilik olarak kabul edildiğinden herhangi bir dava açılırsa, şirket borçlarının ödenebilmesi için şirket hissedarları ve yöneticileri şahsi mal varlıklarını satmak zorunda değildir. Limited şirketlerin hem gerçek hem tüzel kişilere karşı olan borçları ile ortakların şirkete karşı olan borçları sınırlı tutulur. Limited şirketler borçlarından mal varlıklarıyla, ortaklar ise limited şirkete taahhüt ettikleri sermayeyle sorumludurlar. Ancak limited şirketlerde kazanılan paranın ayrı bir tüzel kişilik olan şirkete ait olması nedeniyle yöneticilerin şirketten diledikleri zaman para almaları mümkün değildir.
Limited şirket en az 10.000 TL sermaye ile kurulur. Elde edilen kar vergi ödemeleri yapıldıktan sonra şirkete ait olur. Ancak kuruluş sırasında belirlenen paylara uygun olacak şekilde ortaklar arasında paylaşılır.
Girişimcilerin kişisel varlıklarını koruma noktasında limited şirket kurmak son derece avantajlı bir tercihtir. Girişimin başarısız olması durumunda dahi kişisel varlıklar riske atılmamış olur. Limited şirket ortakları sadece işe başlama aşamasında koydukları sermayeyi kaybetme riskiyle karşı karşıya kalırlar. Limited şirket kurmak %20 oranındaki sabit vergiden yararlanma avantajını da sağlar. Gerekli durumlarda limited şirket ortak sayısının artırılması olasıdır. Ancak limited şirket kapatma işlemleri devlet tarafından belirlenen ve uyulması zorunlu olan birçok sıkı prosedüre tabidir. Limited şirketlerin tasfiyesinden önce yasalara aykırı bir durum olup olmadığı titizlikle kontrol edilir, şirkete ait borç ve vergi kayıtları değerlendirilir.
Anonim Şirket Kurmak İçin Neler Gerekir?
Gerçek ya da tüzel kişiler en az 50.000 TL sermaye ile anonim şirket kurabilirler. Anonim şirket kurmak genellikle büyük ölçekli ekonomik faaliyetler hedeflendiğinde söz konusu olur. Yönetimin çoğunluk esasına dayandığı anonim şirketlerde kurulum sırasında tek ya da daha fazla sayıda pay sahibi olabileceği gibi anonim şirketlerde hissedarlar ortaklıktan çıkarılamaz ve ortak sayısı sınırsız olabilmektedir.
Kanunen legal olarak kabul edilen her türlü faaliyetin gerçekleştirilmesi amacıyla anonim şirket kurmak mümkündür. Anonim şirketlerde ortaklar kamu borçlarından sorumlu olmazlar. Anonim şirketlerde hisse devrinin sözleşmeyle yapılması mümkündür. Ayrıca devir işlemleri sırasında noter onayı ya da ticaret sicilinde tescil şartı yoktur.
Gerçek kişiler tarafından kurulan anonim şirketlerde hisseler kuruluşu izleyen 2 yıl içinde satılırsa kişinin gelir vergisi ödemesi zorunluluğu oluşur. Yönetim kurulu üyelerinin gerçek ve tüzel kişiler olabildiği anonim şirketler halka arz edilebilirler.
Anonim şirket kurmak için izlenmesi gereken adımlar yasal prosedürlere tabidir. Anonim şirket kurmak için Ticaret Odası’na kayıt yaptırılması ve Vergi Dairesi’nden mükellefiyet açtırılması gerekir. Şirketin merkez adresi belirlenerek kira kontratı yapılır. Şirketin ana sözleşmesi hazırlandıktan sonra şirketin unvanı NACE koduyla belirlenir. Şirket ana sözleşmesi Ticaret Sicil Müdürlüğü’nde görevli olan personelin huzurunda imzalanır. Yazılı beyanname ve imza beyannamesi teslim edilir. Vergi numarası alındıktan sonra imza beyannamesi, potansiyel vergisi ve şirket ana sözleşmesiyle birlikte seçilen banka nezdinde şirket cari hesabı açılır. Şirket sermayesinin 1/4’ü bu hesaba yatırıldıktan sonra serbest muhasebeci mali müşavir tarafından ilgili Ticaret Odası’na başvuruda bulunulması gerekir. Şirket kaydının yapılmasının ardından noterde imza sirküleri hazırlatılır. Tescil işlemlerinin tamamlanmasının ardından serbest muhasebeci mali müşavir Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne resmi defterleri tasdik ettirir. Daha sonra vergi dairesi kaydı için başvurulup şirketin vergi levhası çıkarılmalıdır. Vergi dairesi yetkililerin şirket adresine gelip gerekli incelemeleri yapmasıyla birlikte anonim şirket kuruluş süreci tamamlanır.
Ülkemizde farklı sektörlerde faaliyet göstermekte olan ticari işletmeler tercih edilen işletme türüne göre tüzel kişiliğe sahip olanlar ve olmayanlar olarak sınıflandırılabilirler. Şahıs şirketi, limited şirket ve anonim şirketler tüzel kişilik sahibi olmasına karşın bu şirket türleri arasında ciddi düzeyde bazı farklılıkların olduğu kolaylıkla söylenebilmektedir. Bu yüzden girişimciler kurmak istedikleri şirket türü konusunda kesin bir karara varmadan önce farklı şirket türlerinin avantajları ve dezavantajları hakkında detaylı bir şekilde bilgi sahibi olmalıdırlar. Hedeflerine, kuruluş amaçlarına ve bekledikleri gelire göre en uygun şirket türünü seçmelidirler.
