Legolar gibi parçalı oyuncaklar çocukların bilişsel gelişimine destek verirler. Bu nedenle bu tarz oyuncaklara akıllı oyuncaklar da diyebiliriz. Bu tarz akıllı oyuncaklar, araç ve gereçler, çocuklarınıza sayısız kere ve saatlerce eğlence sağlamalarının yanı sıra, onların bilişsel gelişimini de besler. Bu nedenle oyuncaklarla oynadıkça dil, düşünme, hafıza ve muhakeme gibi önemi oldukça yüksek olan beceriler kazanırlar. Ancak bu becerileri kazanmaları için elbette ebeveynlerin onlara destek olmaları gerekir. Bilinçli şekilde oyuncak almaları, aldıkları oyuncakları onlara tanıtmaları ve boş zamanlarında oyunlarına katılmalıdır.
Yenidoğan ve 1 yaş arası bebekler için gelişimi destekleyen oyuncaklar
Bebeğinizin bilişsel gelişimine destek olmak için ona şarkılar, ninniler söyleyebilir ve onunla muhabbet edebilirsiniz. Konuşamasa da size ne kadar anlamlı bir şekilde baktığınız fark edebilirsiniz. Ayrıca bebeklerle bu tarz etkileşim kurmak onların stresini azaltacak ve ağrılarını unutmalarına yardımcı olacaktır. Özellikle de ilk aylardaki gaz sancıları için bebeğinize şarkılar dinletebilirsiniz.
Söylediklerinizi dinlerken dinleme ve anlama becerilerini geliştirecek, kişi ve nesnelerin isimlerini öğrenecekler. Bu yüzden, oyun matı, müzikli oyuncaklar ve çıngıraklar beyin güçlerini arttırmak için harika yardımcılar olabilir.
Bebeklerin beyinleri adeta bir sünger gibidir. Onlara ne söylerseniz, ne anlatır ve ne dinletirseniz hızlıca öğrenirler. Bu zaman geçtikçe yavaşlar. Bu nedenle ilk üç yıl çok önemlidir.
Müzikli oyuncaklar
Sesli ve müzikli oyuncaklar yeni doğan bebeklere büyük katkılar sağlar. Bebek gündüz uykularını gürültülü bir ortamda uyursa, buna hem alışır hem de bilişsel beceri desteklenmiş olur. Bilişsel becerileri içerisinde en çok mantıksal ve eleştirel yetenekleri fayda görür. Yapılan araştırmalar sonucunda müzik dinletilen bebeklerin problem çözme yeteneklerinin daha gelişmiş olduğu ortaya çıkmıştır.
Az miktarda bile olsa bebeklere şarkı ve müzik dinletmek dil gelişimlerine, zekâlarının artmasına, ve becerilerini geliştirmelerine yardımcı olduğu belirtilmiştir. Bu nedenle bu tarz oyuncakları önemseyerek kaliteli bir marka tercih edebilirsiniz. Fakat oyuncak seçimi yaparken bir yandan çocuğun gelişimini önemsemelisiniz.
Oyun matı (halı ya da minderi)
Oyun matları bebeklerin neden sonuç ilişkisini öğrenmelerini sağlar. Oyun minderine asılı oyuncaklar ile oynayarak kalıpları, şekilleri öğrenir ve sesleri tanırlar. Halının iç kısmında dokunsal duyuları uyaran oyuncaklar yer alır. Oyuncakları elleyerek, sıkarak ya da tutarak hangi özelliklere sahip olduğunu fark ederler. Bu da el göz koordinasyonu kurmaları ve neden sonuç ilişkisini öğrenmelerine destek olur.
Fiziksel olarak gelişimlerine de aynı şekilde oyun minderlerinin birçok faydası vardır. Bebekler asılı olan oyuncaklara ulaşmaya çalışırken kaba motor becerileri gelişir. Ayaklarını ve kollarını hareket ettirerek kaslarını geliştirirler. Ek olarak, oyun matı bebeklerin doğal merakını da geliştirebilir, daha sonra problem çözme ve eleştirel düşünme konusunda onlara yardımcı olabilir. Sizin yardımınızla oyun oynarken dili ve iletişimi de öğrenebilir.
Çıngıraklar
Bebekler özellikle diş kaşıyıcılı olan çıngıraklar ile oynayarak gelişimlerine büyük katkı sağlar. Çeşitli dokuları, sesleri ve kalıpları keşfedebilir ve ağrıyan diş etlerini yatıştırabilir. Çıngıraklar, bebeğinizin görüş alanındaki nesnelere odaklanmasına ve hareket ederken onları takip etmesine yardımcı olarak bilişsel gelişimine yardımcı olur. Bebeğinizin öğrendiği diğer şeyler ise sebep-sonuç, hayal kurma ve taklit etmedir.
Bebeğinizin çıngırağına hızlı bir şekilde ulaşabilmesi için onu içinde bulunduğu bebek arabasına, pusetine, ana kucağına takın ve kısacası onun yakınlarında-bulunmasına destek verin. Ne kadar çok çıngırakla oynarsa, o kadar çok el kaslarını güçlendirir.
1 ve 5 yaş arası çocuklar için gelişimi destekleyen oyuncaklar
Çocuklar bir yaşından itibaren küçük talimatları yerine getirebilirler. Bu nedenle talimatları ve oyunun kurallarını ona anlatabilirsiniz. Bunu en iyi şekilde anlamaları için nasıl oynanacağını göstermeniz gerekir. Bu anne ve babanın oyunu oynaması demektir. Ayrıca üç yaşına kadar bu talimatlar çoğalır. Üç yaşında bir çocuk üç talimatlı bir oyunu yerine getirebilir.
Nesnelerin isimlerini söyleyebilir, konuşma seslerini taklit ederler, tanıdığı nesnelerin isimlerini söylerler, üç yaşından itibaren adını ve yaşını söyleyebilirler. Bu gelişmelere oynadığı oyuncaklar destek vermiştir.
Bilişsel gelişimlerine katkı sağlandığında nesneleri sıralayabilir, sayı sayabilir, tekerleme öğrenebilir ve blokları kullanarak küçük bir yapı inşa edebilirler. İlerleyen zamanlarda yapbozları bağımsız bir şekilde tamamlayabilir, hayali oyunlar oluşturabilir, kendi kendine oyun üretebilir ve öz bakım ihtiyaçlarını kendileri karşılayabilirler.
Renkli bloklar
Çocuğunuza renkli blok alırken indirimden faydalanıyorsanız, bir yerine iki set almanızı tavsiye ederiz. Daha fazla sayıda parça demek daha fazla oyun ve oyunun daha zengin olması demektir. Çocuk dilediği şekli yapar ve yaptığı inşayı daha fazla süslemek için onun yanına yakışır bir inşa daha yapmak ister. Bu da onu üretime teşvik eder ve hayal dünyası genişler.
Çocuğunuz birçok yapı inşa ederken, şekil ve renk tanıma, uzamsal görselleştirme, zihinsel farklılaştırma, görsel algı, bilişsel esneklik, dil becerileri ve problem çözme gibi beceriler kazanır ve bu becerileri geliştirirler. Mantıksal ve bilişsel becerilerini geliştirmek için belirli yapılar inşa etmelerini ve çevresel kavramlar üzerinde konuşmalarını sağlayarak oyun oynarken çocuğunuzla konuşun. Bu onun oyuncaklarla daha fazla meşgul olmasına neden olacaktır. Daha fazla oyun daha fazla kazanım anlamına gelir. Alternatif olarak, çocuğunuza masal anlatın ve bu yapılara uyum sağlayan ek aksesuarlar ve karakter oyuncakları satın almaya çalışın.
Yapbozlar
Bilişsel gelişime katkı sağlayan ve diğer gelişimlere de atom bombası etkisi sağlayacak olan bir diğer oyuncak ise, yapbozlardır. Açık uçlu akıllı oyunlardan biri de puzzle’dır. Çünkü yapbozları ile oynamanın sınırı yoktur. Bozar ve tekrar yaparsınız.
Yapbozlar, minik aile üyesinin problem çözme becerilerini, hafızasını, konsantrasyonunu ve dil becerilerini geliştirerek bilişsel gelişimine yardımcı olur. Yapbozu tamamlamak için farklı parçaları renk, boyut ve şekle göre tanımaları gerekecek. Nesneleri tanımlamalarını, saymalarını ya da eylemlerini tanımlamalarını isteyerek öğrenmelerini geliştirin. Yapboz tamamlandığında bir masal oluşturun ve çocuğunuzdan masalın devamını anlatmasını isteyin.
Kutu oyunları
Bilişsel gelişime katkı sağlayan oyuncaklardan biri kutu oyunları yer almaktadır. Bu kavram biraz genel olabilir. Çünkü çok fazla sayıda kutu var. Kutu oyunları ile çocuğun bilişsel gelişimlerine katkı sağlamak mümkündür. Bu gelişimlere destek vererek, okul öncesi çocukların iletişim becerilerini geliştirmelerine yardımcı olabilirsiniz.
İlk kitabım oyuncakları
Çocukların kendi istekleri ile kitap okumalarını teşvik etmek için onlara erken yaşlarda kitap almalı ve kitaplar ile tanıştırmalıyız. Çünkü büyüdüğünde birden ortaya çıkan bu sayfalı varlığın ne olduğuna pek önem vermeyebilirler. Bunun nedeni ne kadar değerli olduğunu bilmemelerinden kaynaklanır. Bu değeri erkenden öğretirseniz, zaman içerisinde kitap sevgisi oluşacaktır.
Yeni yürümeye başlayan çocuğunuza günlük olarak okumak, onu bağımsız okuma ve hızlı bir şekilde dil öğrenmeye hazırlar. Aynı zamanda doğal merakını ve hayal gücünü geliştirir ve dünya hakkında yeni fikirler sunar. Diğer faydaları, konsantrasyonunu ve duygusal zekasını geliştirmeyi içerir.
Kostümler
Kostümler çocuklar için çok değerlidir. Çünkü sevdiği karakter ya da kahramanların rolüne girmek için bu kıyafetleri kullanabilirler. Bu da onların hayal dünyasını genişletmeye neden olur. Kahraman rolüne girince onlar gibi konuşmaya çalışırlar. Dil becerileri de bu şekilde desteklenir. Ancak buradaki önemli detay bu kostümlerin nereden alınabileceğidir. Sonuç itibari ile çocuğa alınan her eşya sağlığa zararlı olmamalı, kaliteli ve dayanıklı olmalıdır. Bu nedenle https://www.otoys.com.tr firması oyuncak ve kostüm gibi ihtiyaçlarda müşterilerine kaliteli ürün sunarak destek sağlarlar. Siz de bu ve bunun gibi firmaları tercih ederek hem uygun fiyatlı hem de kaliteli malzemeleri kolayca satın alabilirsiniz.
Kostümler ile oynadıkları oyun ve girdikleri her rol, çocukların empati kurmalarını sağlar ve onların başkalarının düşüncelerini anlamalarına yardımcı olur. Ayrıca kelime dağarcığını geliştirebilir, duygularını ifade edebilir, düşüncelerini paylaşabilir ve daha ayrıntılı ve yapılandırılmış anlatılar için öz düzenlemeyi ve masal anlatıcılığını öğrenebilirler. Rol yapmak, problem çözme yeteneklerini ve okuryazarlıklarını da geliştirebilir.
Eğitici olan pek çok oyun ve oyuncak üretiliyor. Burada önemli olan küçük bir ayrıntı var. Ne yazık ki ebeveynler bu ayrıntıyı göz önünden kaçırıyorlar. Bu da çocuklara eğitici ve eğlendirici oyuncak almanın yanı sıra, alınan oyuncakları çocukla beraber oynamaktır. Çünkü çocuklara oyuncaklara alıp “al ve oyna” diyerek gelişimlerine çok büyük etkiler sağlayamayız. Burada oyuncağın çok büyük özelliklere sahip olması de yetmez.
Çocuğun en büyük oyuncağı ailesidir. Elbette bu ailesini dilediğini gibi yönetebilir manasına gelmez. Çocuklar aileleri ile oynayarak birçok şeyi öğrenirler. Anne ve baba meşgul iken büyük anne ya da kız kardeş ile oynamak da aynı şekilde etkiler. Bu aile bağlarını güçlendirir, çocuğun özgüven kazanmasını sağlar, iletişim becerilerine destek olur ve daha yüzlerce kazanıma neden olur. Belirtmek isteriz ki çocuğun en büyük kazancı ise “mutluluk” olacaktır. Çocukluğunu harika bir şekilde geçirmiş olacağı için psikolojik yönden yaşadığı sıkıntılar varsa dahi geride kalacaktır. Ne yaparsa yapsın, geçmişte bıraktığı izler ona gülümsemeye devam edecektir. Bu nedenle çocuğunuza bilinçli bir şekilde oyuncak almanın yanı sıra onunla zaman geçirmelisiniz.
Çocuğunuzla çiçek ekerek, ona iğne iplik tutmayı ve bir şeyler dikmeyi öğreterek ve mutfakta en azından yumurta kırmasına izin vererek de bilişsel becerilerine büyük katkılar sağlayabilirsiniz.
