Günümüzde etrafımızı çeviren ekranların birçoğu LCD (Liquid Crystal Display) yani “sıvı kristal gösterge” adı verilen monitörlerden oluşuyor. “Sıvı Kristal (SK)”, maddenin klasik hâlleri dışında tanımlanan hâllerinden biridir. Sıvı kristaller, sıvıların ve katı kristallerin özellikleri arasında bir karaktere sahip olan kimyasal maddelerdir. Bir sıvı kristal (SK), bir sıvı gibi akar ama molekülleri bir kristalinki gibi yönlüdür.
Sıvı kristallerin davranışını daha iyi anlamak için ışıktaki polarizasyon özelliğinin bilinmesi gerekir. Polarizasyon ya da kutuplanma dediğimiz olay, ışığa enine dalga nedeniyle çok boyutta titreşim yaparken tek boyutta aralıklara sahip filtrelerle, bir boyutta titreşim kazandırılması olayıdır.
Işığın polarizasyon özelliğinin benzerini sıvı kristal molekülleri de yapmaktadır. Ancak, sıvı kristal molekülleri, bir elektrik alan etkisinde kalarak yönelim kazanmaktadır. Bu gerçeği 1971 yılında keşfeden bilim insanı, Martin Scahdt ilk LCD monitörü icat ederek günümüz görüntüleme teknolojisinde, hem hafif hem de enerji tasarrufu sağlayan bir buluşa imza atmıştır. Scahdt, ilk olarak siyah beyaz dijital gösterge olarak icat ettiği panel ile sonradan yaygınlaşan LCD mönitörlerin atası sayılan bir buluş yapmıştır.
LCD monitörü ilki yatay, ikincisi dikey kutuplayıcı filtre cam arasında yer alan, yüz binlerce likit kristal hücreden oluşur. Camların iç kısmında elektronlar bulunur. Dışında ise iki kat olmak üzere kutuplayıcı vardır. Camın üstüne ise yansıtıcı ya da aydınlatıcı ışık kaynağı yerleştirilmiştir. Monitörün arkasında bulunan güçlü lambalardan gelen ışık, yayılmayı sağlayan tabakalardan geçerek ekrana homojen bir şekilde dağılır. Işık daha sonra TFT (Thin Film Transistör) adı verilen ince film transistör tabakasından ve arkasından da her sıvı krital hücresine iletilen uygun elektriksel gerilimi ayarlayan renk filtrelerinden geçer.
Gerilim farkına göre hareketlenen sıvı kristal hücreleri, arkadan gelen ışığın şiddetini, belli doğrultularda yönelerek (kutuplanarak) azaltır ya da artırır. Bu işlemler sonucunda da farklı oranda ve parlaklıkta kırmızı, yeşil ve mavi renklerle birlikte, hedef görüntüyü sağlayan yüz binlerce piksel elde edilmiş olur. Piksel, sıvı kristal monitörlerde görüntünün oluşmasını sağlayan ve kontrol edilebilen en küçük birimdir.
LCD monitörlerinin, hafiflik, enerji tasarrufu ve az yer kaplama gibi avantajlarının yanında, çok hareketli görüntülerde, kristallerin yönelme süresinin yani tepkime süresinin uzun olması ve her açıdan aynı netlikte görüntü izlenememesi gibi dezavantajları da vardır. Ancak son teknolojik gelişmelerle, görüntü kalitesi artırılmış olsa da tepkime süresinde tatmin edici bir iyileştirme sağlanamamıştır.
Çok işime yaradı teşekkür ederim.
Harika bir yazı teşekkürler.