Çoğumuz engellilerin günlük hayatta karşılaştığı ulaşım sorunlarının farkına bile varmıyoruz. Bazen bina girişindeki bir basamak ya da kaldırımın biraz yüksek olması tekerlekli sandalyedeki bir kişi için hayatı çok zorlaştırabiliyor. Google Haritalar yeni getirdiği bir özellikle mekânların tekerlekli sandalye dostu olup olmadığını işaretleme imkânı sunuyor. Şu anda Google Haritalar’da 7 milyon mekânın engelli dostu olup olmadığına yönelik bilgi var. Daha öncesinde sadece bazı kullanıcılar bu işaretleme hakkına sahipken artık tüm kullanıcılar bunu yapabilecek. Böylece kısa zamanda çok daha fazla sayıda mekânın engelli dostu olup olmadığı belirlenmiş olacak. Üstelik bu durum bir farkındalık oluşturarak mekânların engellilere uygun hale gelmesini de hızlandırabilir. Şu anda mekânlara tekerlekli sandalyeyle girilip girilemediği, mekânlarda tekerlekli sandalyeye uygun asansör, tekerlekli sandalyeye uygun oturma alanı ve tekerlekli sandalye park alanı olup olmadığıyla ilgili bilgiler harita üzerine işlenebiliyor. Google Haritalar uygulamasında menüdeki “katkılarınız” bölümü yoluyla mekânlara erişilebilirlik konusunda bilgi ekleyebilirsiniz. Aktif bir bisiklet kullanıcısı olarak ülkemizdeki kaldırımların çoğunlukla engelli dostu olmadığını görüyorum. Umarım bu tür uygulamalarla şehirlerin engellilere de uygun hale gelmesi sağlanır.
Microsoft’un Path Guide Uygulaması
Engellilerin hayatını kolaylaştırmak için Microsoft’un da bir projesi var. Firmanın geliştirdiği Path Guide adındaki uygulama ek bir cihaz ya da harita olmadan bina içinde yön bulmaya yardımcı oluyor. Google Haritalar’ın bina içinde çalışanı gibi düşünülebilecek uygulama ile özellikle görme engellilerin hayatının kolaylaştırılması hedefleniyor. Hâlihazırda bina içi yönlendirme sistemleri çok başarılı sonuçlar vermiyor. Hem binaların krokisinin uygulamalara yüklenmesi zor hem de bluetooth, iBeacon gibi teknolojilerin koridor ve odalara yerleştirilmesi gerekiyor. Microsoft’un Path Guide uygulaması ise çok daha farklı ve basit bir yöntemden faydalanıyor. Uygulamayı geliştiren araştırmacılar bina içindeki manyetik dalgaların genel olarak tutarlı bir dağılım gösterdiğini tespit etmiş. Bir başka deyişle bina içinde belli bir bölge için farklı zamanlarda yapılan manyetik dalga ölçümlerinde aynı değerin tespit edildiği görülmüş. Bu bilgiye dayanılarak akıllı telefonlardaki ivmeölçerden ve elektronik pusuladan faydalanan bir model geliştirilmiş. Öncelikle bir kişi bina içinde bulunduğu yerden hedefe giderken Path Guide uygulamasını izleme moduna alıyor. Uygulama kişinin adımlarını ve gittiği yerlerin manyetik dalga bilgilerini kaydediyor. Daha sonra aynı noktadan belirlenen hedefe gitmek isteyen bir başka kişinin daha önce bırakmış olduğu dijital izleri takip ederek hedefine ulaşıyor. Sistem karda bir kişinin önden gitmesi, diğerlerinin de onun izlerini takip etmesi gibi düşünülebilir. Ne kadar çok kişi uygulamayı kullanırsa sistem o kadar çok veri topluyor ve daha da etkin çalışmaya başlıyor. Bu da ormanda insanların sık yürüdüğü yerlerde patikaların oluşması gibi düşünülebilir. Biraz daha geliştirilmesi durumunda özellikle görme engelliler için çok faydalı olabilecek bu uygulama farklı kullanım imkânları da sunuyor. Örneğin AVM’lerde otomobilinizi garajda nereye bıraktığınızı hatırlamakta zorluk çekiyorsanız uygulama sizi geri geri götürerek başladığınız noktaya, yani otomobilinizin yanına getirebilir. Ayrıca izleme modunda istenilen noktalara yazı, ses ya da görsel notlar bırakabiliyorsunuz. Path Guide uygulamasını buradan’den indirebilirsiniz.