841 Dilin Konuşulduğu Kendi Halinde Bir Ülke: Papua Yeni Gine

0
1974
görüntülenme

Okyanusya kıtasının kendine has kültüre sahip şirin ülkesi Papua Yeni Gine, içinde birçok dinamiği barındırıyor. Tıpkı Amazon’daki gibi henüz keşfedilmemiş kabilelerin varlığını sürdürdüğü düşünülen bu ülkede birçok kültürle birlikte bir o kadar dile de sahip.

Yüzlerce ülkenin bulunduğu dünya üzerinde birbirinden farklı binlerce dil ve kültür yaşamını sürdürüyor. Kimi toplumlar modern dediğimiz homo sapien sapien olmanın hakkını verirken (!) kimisi ise varlığını ilkel koşullarda devam ettiriyor. Amazon bölgesinde yeni bulunan kabile ve toplulukların belgeselleri neredeyse haftalık olarak yayınlanacakken yenilerinin bulunması işten bile değil. Bu durum Okyanusya ülkesi olan Papua Yeni Gine içinde geçerli. Gine Adası’nın doğu komşusu olan ülkede yüzlerce kabile bulunuyor. Neredeyse birbirinden bağımsız ve bihaber olan bu kabilelerin dilleri, kültürleri ve hatta dinleri dahi farklılıklar gösteriyor.

Papua Yeni Gine tarihi çok eski dönemlere dayansa da yazılı belgelerin neredeyse hiç olmaması bu ülke hakkında bilgilerden mahrum kalmamıza sebebiyet veriyor. Buna rağmen sınırlı sayıda da olsa, bölgede yapılan çalışmalarda ülkede 10 bin yıldır yaşam olduğuna dair bulgulara rastlanmış. Bu yaşamı başlatan insanların ise kuzeyden göç ederek buraya yerleşen Maleniz ve Papuan ırkına mensup kişiler olduğu tahmin ediliyor.

Almanya’nın sömürgelere başladığı ilk yerlerden olan Papua Yeni Gine, tarihte birçok çatışmaya maruz kaldı. 1884’te İngiliz ve Alman sömürgesinde bulunan ülke, Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Avustralya’nın egemenliğine geçerken İkinci Dünya Savaşı’nda Japonya’nın eline geçti. Japonya savaşı kaybedince yine Avustralya’nın hüküm olduğu topraklar, bağımsızlığını ancak 1975 yılında ilan edebildi.

Başkenti Port Moresby olan Papua Yeni Gine Okyanusya kıtasında bulunuyor. Gine adasının doğusunda bulunan alan ve Bismarck Adaları’nın da dahil olduğu birçok ada üzerinde kurulu. Adanın batısını paylaştığı Endonezya ve güneyinde bulunan Avustralya olmak üzere iki devletle komşu. Yüzölçümü neredeyse Türkiye’nin yarısı kadar olan bu ülkenin nüfusu ise İstanbul’un yarısı bile değil. Sayı vermek gerekirse 462 bin 840 metrekare alanı ve 2018 itibariyle 8 milyonun üzerinde olan nüfusu bulunuyor. Birçok farklı kökenden insanı barındıran ülkenin güney ve iç bölgelerinde Papuan, kuzeyinde ve doğusunda Maleniz, batılı bölgelerinde ise Pigmeler yaşıyor. Bunun dışında Avustralya, Zelanda, Polinezya ve Çinliler de bu ülkede yaşayan farklı uyruklardan insanlar olarak göze çarpıyor.

  Özgürlüğün Önüne Koyulan Engel: Berlin Duvarı (Tarihçesi ve Yıkılışı)

Ülkenin yüzde 75’i tropikal ormanlarla kaplıyken bu ormanlar, hem hayvan hem de bitki yönünden çok çeşitli türlere ev sahipliği de yapıyor. Orman alanlarının çokluğuna bağlı olarak ülke ekonomisinin büyük kısmının tarıma dayalı olduğunu tahmin etmek çok da zor olmasa gerek. Nüfusunun sadece yüzde 15’inin şehirlerde yaşadığı ülkenin en büyük şehri başkent Port Moresby.

İnsan, hayvan, bitki; dil, din ve kültür çeşitliliğine sahip ülkede Ethnologue (Ethnologue Data from Languages of the World)’un araştırmasına göre yerli dil ve lehçeler de dahil olmak üzere toplam 841 dil konuşuluyor. Ülke ayrıca bu oranla, sıralamada zirvede yer alıyor.

YORUM YAP

Please enter your comment!
Please enter your name here